Maaş Haczi Artık Kişiye Özel: Yeni Kanun Taslağıyla Gelire Göre Haciz Dönemi

Türkiye’de İcra ve İflas hukukunda uzun yıllardır tartışma konusu olan maaş haczi uygulaması, yeni Cebrî İcra Kanunu Taslağı ile köklü bir değişim sürecine giriyor. Taslak, klasik “maaşın dörtte biri” kuralını geride bırakarak gelire göre değişen kademeli bir haciz sistemini gündeme taşıyor. Bu değişiklik hem borçlunun geçim hakkını hem de alacaklının tahsil güvencesini yeniden tanımlayacak nitelikte olması nedeniyle dikkatlice incelenmesi gereken bir düzenleme.

YENİ DÜZENLEME İLE KADEMELİ KESİNTİ GELİYOR

Yürürlükteki İcra ve İflas Kanunu, maaş haczinde sabit bir oran öngörüyor. Buna göre, bir çalışanın maaşının dörtte biri icra dosyasına kesinti olarak aktarılabiliyor. Uygulamada bu oran, maaş ne kadar düşük veya yüksek olursa olsun değişmiyor. Sonuç olarak, aynı oranın hem asgari ücretli bir çalışan hem de yüksek maaşlı bir yönetici için uygulanması, gelir adaletini zedeleyen bir tablo ortaya çıkarıyor. Düşük gelirli vatandaş için bu kesinti, çoğu zaman temel ihtiyaçlarını dahi karşılayamaz hale getiriyor.

Yeni taslak, maaş haczine ilişkin yaklaşımı tamamen değiştiriyor. Sabit 1/4 oranının yerini, gelire göre kademeli bir sistem alıyor. Taslağa göre Asgari Ücret alan kişilerin kesintisi %10’u geçemeyecek. Asgari ücretin; 2 katına kadar olanlar için %20, 3 katına kadar olanlar için %30, 5 katına kadar olanlar için %40, 7 katına kadar olanlar için %50 ve 9 katı ve üzeri olanlar için %60 olacak şekilde kesinti yapılmasını düzenliyor.

MAAŞ HACZİ GÜNCELLEMESİ DEĞERLENDİRME

Yeni düzenleme gelire göre kesintiyi düzenleyecek olması vesilesiyle adalete hizmet ediyor. Fakat burada ortaya çıkan bir diğer sorun ise kurumlar hariç Türkiye’de sayılı birkaç şirket dışındakilerin çalışanları asgari ücret üzerinden sigortalı göstermesine karşın fazlaya ilişkin bedeli kayıt dışı yollarla ödemesidir. Yeni düzenlemenin yürürlüğe girmesi ile birlikte muhtemel yeni yargı ihtilaflarını hep birlikte görecek olsak da herkes için adalet getirmesini temenni ediyorum.